Πώς να γίνεις καλύτερος φωτογράφος χωρίς να βγεις απ’ το σπίτι

Ξέρω τι σκέφτεσαι: "Πέρασε η καραντίνα, επιτέλους μπορώ να φωτογραφίζω έξω, τι να κάνω μέσα στο σπίτι;". Ναι, κι εγώ το ίδιο ένιωθα. Η ελευθερία της βόλτας, το φυσικό φως, οι δρόμοι, οι άνθρωποι — όλα μοιάζουν πιο ελκυστικά από το να κάθεσαι σπίτι. Όμως κάπου εδώ θέλω να σου πω κάτι που έμαθα με τα χρόνια σαν φωτογράφος: η δημιουργικότητα δεν είναι θέμα τοποθεσίας, είναι θέμα ματιάς.

Στο σπίτι μπορείς να εξελίξεις δεξιότητες που έξω, στο χάος, συχνά ξεχνιούνται. Η φωτογραφική εξάσκηση σε ένα περιβάλλον που σου είναι γνώριμο μπορεί να σου δώσει χώρο να εμβαθύνεις: στο φως, στη σύνθεση, στη φόρμα. Παρακάτω σου δίνω μερικές ασκήσεις φωτογραφίας που με έχουν βοηθήσει — και βοηθούν ακόμη — να μένω sharp, να παρατηρώ πιο καθαρά, και να λέω ιστορίες με ουσία.

Still Life, aka νεκρή φύση αλλά όχι νεκρή δημιουργικότητα

Άνοιξε το ντουλάπι, δες γύρω σου. Φλιτζάνια, κουτιά, φυτά, ψαλίδια, οδοντόβουρτσες. Όλα αυτά είναι θέματα. Το σπίτι είναι γεμάτο από «αθόρυβους πρωταγωνιστές» που περιμένουν το φως για να ζωντανέψουν.

Η φωτογράφιση still life είναι ό,τι καλύτερο για να μάθεις πώς το φως αλλάζει τα πράγματα. Παίξε με το φυσικό φως που μπαίνει από το παράθυρο. Μετακίνησε τα αντικείμενα, παίξε με το φόντο, δοκίμασε κανόνες σύνθεσης (rule of thirds, διαγώνιες, αρμονίες χρωμάτων). Πάρε μια χρωματική παλέτα και πες «σήμερα θα παίξω με μπλε και πορτοκαλί».

Ακόμη καλύτερα: αντέγραψε μια φωτογραφία που θαυμάζεις. Μπες στη ματιά ενός μεγάλου φωτογράφου και προσπάθησε να ξαναφτιάξεις το κάδρο του με δικά σου μέσα. Είναι ίσως ο πιο υποτιμημένος τρόπος να καταλάβεις πώς στήνεται μια εικόνα που "μιλάει".

Αυτοπορτρέτα με ψυχή (όχι selfies)

Κοίτα, δεν λέω να στηθείς μπροστά στον καθρέφτη με duckface. Λέω να φτιάξεις αυτοπορτρέτα με νόημα, εικόνες που να λένε κάτι για σένα, χωρίς απαραίτητα να σε δείχνουν ξεκάθαρα.

Εγώ το κάνω συχνά: επιλέγω 3-5 αντικείμενα που με αντιπροσωπεύουν, και χτίζω μια φωτογραφική ιστορία γύρω απ’ αυτά. Τοποθετώ τον εαυτό μου μέσα στο κάδρο — όχι ως θέμα, αλλά ως στοιχείο. Παίζω με τη σκιά, με την απόσταση, με την αφήγηση μέσω εικόνας. Μετά, τα βάζω όλα σε σειρά. Φτιάχνω μια μικρή σεκάνς, σαν κεφάλαια ενός μικρού βιβλίου.

Το πιο σημαντικό εδώ δεν είναι το αποτέλεσμα. Είναι ότι με αυτή τη διαδικασία γίνομαι εγώ το θέμα, και αυτό με βοηθάει να καταλάβω τι σημαίνει να αφηγείσαι ιστορίες με ανθρώπους όταν έρθει η ώρα να τους φωτογραφίσεις.

Φωτογράφησε το τίποτα (που δεν είναι καθόλου τίποτα)

Ένας συνεργάτης μου κάποτε μου είπε κάτι που με σημάδεψε: "Ένα άτομο μόνο του, στο σπίτι, που δεν κάνει τίποτα, είναι ήδη μια ιστορία."

Το να είσαι φωτογράφος δεν σημαίνει ότι κυνηγάς μόνο τα μεγάλα γεγονότα. Η φωτογραφία ντοκουμέντου είναι πολύ περισσότερο η ματιά σου πάνω στα μικρά — τα αθέατα, τα ήσυχα, τα καθημερινά.

Φωτογράφησε τη ρουτίνα σου. Τον καφέ που φτιάχνεις. Το σκύλο που κοιμάται. Τη σκόνη στο φως. Το άδειο σου δωμάτιο. Τη μάνα σου που σιδερώνει. Είναι όλα κομμάτια μιας ζωής που μια μέρα δεν θα υπάρχει πια έτσι. Αλλά οι φωτογραφίες θα έχουν καταγράψει το αόρατο.

Παλιά υλικά, νέες αφηγήσεις

Πόσες φωτογραφίες έχεις σε σκληρούς δίσκους, που δεν τις έχεις ξαναδεί από τότε που τις τράβηξες; Αν είσαι σαν κι εμένα, χιλιάδες.

Η επιλογή φωτογραφιών είναι τέχνη από μόνη της. Ξεχώρισε ένα παλιό πρότζεκτ — ένας γάμος, μια εκδρομή, ένα οικογενειακό τραπέζι — και προσπάθησε να φτιάξεις μια νέα αφήγηση με 20 φωτογραφίες το πολύ.

Αυτό είναι εξάσκηση στο editing και στη δραματουργία της εικόνας. Μάθε να ξεχωρίζεις την ουσία, να μην είσαι φλύαρος. Λιγότερες εικόνες, περισσότερο νόημα. Είναι το καλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου σαν δημιουργός.

Άνοιξε βιβλία. Πολλά.

Μη σταματάς να μαθαίνεις. Ποτέ. Δεν υπάρχει στιγμή στη ζωή ενός φωτογράφου που να "ξέρει αρκετά". Μπες στο YouTube και δες behind-the-scenes. Διάβασε βιογραφίες. Αγόρασε φωτογραφικά λευκώματα. Παρακολούθησε σεμινάρια φωτογραφίας online.

Οι μεγάλοι δάσκαλοι της φωτογραφίας έχουν ήδη κάνει τα λάθη που θα κάνεις εσύ. Και τα έχουν γράψει. Εκμεταλλεύσου το. Και κρατά πάντα σημειώσεις — ένα απλό τετράδιο, τίποτα fancy. Γράφε τι σου μίλησε, τι σε προβλημάτισε, τι θέλεις να δοκιμάσεις αύριο.

Τελικές σκέψεις

Η δημιουργική φωτογράφιση δεν χρειάζεται εξωτικά locations ή ακριβό εξοπλισμό. Θέλει μάτια ανοιχτά και διάθεση για εξερεύνηση — ακόμα και μέσα στο ίδιο σου το σαλόνι. Αν θες να γίνεις καλύτερος φωτογράφος, μην περιμένεις να έρθει η τέλεια στιγμή. Δημιούργησέ την. Εκεί που είσαι. Με αυτά που έχεις.

Αυτός είναι ο δρόμος. Και είναι γεμάτος μικρές εικόνες με μεγάλη δύναμη.